Η χειμωνιάτικη Άνδρος του Μηνά Γκούμα

Η Ελλάδα και ο Κόσμος μέσα από τη ματιά μιας…

Κι αν τα έχουμε συνδέσει σχεδόν αποκλειστικά με το καλοκαίρι, κάποια νησιά διατηρούν τους κρύους μήνες μέσα από τη δική τους χειμερία νάρκη μια ενδιαφέρουσα ζωή.

Μια τέτοια περίπτωση είναι η κοντινή στην Αττική Άνδρος, το δεύτερο μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων μετά την Νάξο, που μέσα από ένα αξιοσημείωτο πολιτιστικό δίκτυο ομάδων και συλλόγων, διατηρεί επάξια τη καλλιτεχνική φήμη της. Εκεί επέλεξε να εγκατασταθεί μόνιμα ο ηθοποιός Μηνάς Γκούμας.

Πλατεία Αφανούς Ναύτου, φωτό Αντώνης Λεμονάκης

Η Άνδρος το χειμώνα…

Η Άνδρος είναι ένα πανέμορφο νησί, γεμάτο γραφικά χωριά, διασκορπισμένα σ’ όλο το μήκος και πλάτος της, με μοναδικές και πολλές παραλίες, μεγάλη βιοποικιλότητα, απίστευτα μονοπάτια δίπλα σε τρεχούμενα νερά και μια πανέμορφη, αρχοντική Χώρα. Για όποιον δεν μπορεί να την επισκεφθεί το καλοκαίρι, οι χειμερινοί μήνες είναι εξ ίσου ιδανικοί για μια σύντομη εκδρομή ενός Σαββατοκύριακου, αφού η απόσταση είναι μόλις δυο ώρες απ’ την Ραφήνα.

Μόνιμα στην Άνδρο γιατί…

Αν και σπετσιωτοανδριώτης από Πατέρα και συριανοκασιώτης από Μητέρα και μεγαλωμένος στην Αθήνα, η Άνδρος αποτελεί ένα νησί που αγάπησα απ’ την πρώτη μου επίσκεψη. Όλοι οι συγγενείς μου απ’ την πατρική μεριά περνούσαν τις διακοπές τους στην Άνδρο κι είχαν εδώ τα εξοχικά τους. Το ίδιο και πολλοί παλιοί και καλοί μου φίλοι. Έτσι, αποφάσισα ν’ αλλάξω μετά από πενήντα χρόνια διακοπών στις λατρεμένες μου Σπέτσες και να έρθω να ζήσω μόνιμα εδώ, αφήνοντας πίσω την, κουραστική πλέον, πρωτεύουσα. Η απόφασή μου αυτή με δικαίωσε.

Μία καθημερινή…

Το κτήμα και οι καλλιέργειες των εποχιακών καταναλώνουν την ημέρα μου, καθώς και το τάισμα των αλόγων και γαϊδουριών. Οι κότες, οι χήνες και η περιποίηση του κτήματος είναι η καθημερινή απασχόληση, όπως και το μαγείρεμα στο σπίτι. Ασχολούμαι με τις πρόβες της θεατρικής ομάδας του Κώστα Τσαπέκου, τα μαθήματα μπριτζ στην λέσχη, τα μαθήματα ζωγραφικής, το διάβασμα και ενίοτε το γράψιμο διαφόρων χρονογραφημάτων.

Κρέων ο Μηνάς Γκούμας, Οιδίπους Τύραννος, φωτό Ασημίνα Σπυριδωνοπούλου

Η ομορφότερη εικόνα το πρωί…

Σαφώς στο σπίτι μου στα Πατούρια, που είναι στην μέση του πουθενά, μέσα στο πράσινο, ν’ ακούω το ποτάμι της Σάριζας να κυλά κάτω στο ρέμα και να βλέπω τον ήλιο ν’ ανατέλλει στον ορίζοντα του Αιγαίου, απ’ τον οποίο, όταν είναι καθαρός, βλέπω την Χίο. Αλλά και στα Αποίκια και τις Στενιές απολαμβάνει κανείς το ίδιο.

Μια βόλτα…

Στον πεζόδρομο της Αγοράς της Χώρας, τον πρώτο λιθόστρωτο πεζόδρομο της Ελλάδος, με τα όμορφα αρχοντικά της έως την πλατεία του Αφανούς Ναύτου, αλλά και στο όμορφο χωριό των Στενιών, ίσως το ωραιότερο χωριό του νησιού. Επίσης, μια βόλτα στις πηγές των Μενήτων με τις μαρμάρινες λεοντοκεφαλές. Στην Άρνη μέχρι τις Εβρουσσές και στα Διποτάματα επάνω απ’ το Συνετί, στο Επισκοπειό μέχρι το Κόρθι και στους καταρράκτες της Πιθάρας.

Μουσείο Μοντέρνας τέχνης Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή

Πεζοπορίες στο Μπατσί μέσω της Άρνης, στο Κόρθι, στο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου επάνω απ’ τα Άχλα, αλλά κι απ’ την Σταυροπέδα μέσω του μοναστηριού του Αγίου Παντελεήμονα έως τα Λιβάδια. Οι πεζοπορίες του νησιού είναι η ύψιστη απόλαυση με την Όλγα Καραγιάννη (6977 334334) ή την Αριάννα (6937 236362). Για ραντεβού τηλεφωνήστε μια βδομάδα νωρίτερα, ώστε να πληροφορηθείτε πότε υπάρχει πεζοπορία.

Οι φίλοι έρχονται…

Τον χειμώνα περισσότερο στα Σαββατοκύριακα, αλλά οι επισκέψεις είναι συχνές κυρίως τις Αλκυονίδες μέρες. Συνήθως με θυμούνται οι φίλοι μου λίγο πριν το Πάσχα και το καλοκαίρι έως τα τέλη Οκτωβρίου.

Κοιμούνται…

Πάντα στο σπίτι μου και με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο. Όμως, στα πεντακάθαρα ξενοδοχεία «Μικρά Αγγλία» (22820 22207), «Νίκη» (22820 29155) και «Αρχοντικό Ελένη» (22820 22270) στην Χώρα, στο συγκρότημα «Νicholas» (22820 61595) στο Κόρθι και στον «Περράκη» (22820 71456) στον Άγιο Πέτρο θα σας περιποιηθούν πολύ καλά.

Το πιο δυναμωτικό πρωινό…

Συνήθως στο σπίτι μου με φρέσκα αυγά και ντόπιο λουκάνικο, μαρμελάδες σπιτικές απ’ τα χεράκια μου και νόστιμες τάρτες. Αλλά στην Χώρα μπορεί κανείς να φάει πρωινό με εξ ίσου νόστιμα και ντόπια προϊόντα στον «Ερμή» (22820 22233) ή στην «Νεφέλη» (22820 25125), αλλά και στο ξενοδοχείο «Μικρά Αγγλία», αν είσαι πελάτης, θα βρεις ένα εξαιρετικό μπουφέ με νόστιμες ποικιλίες με φρέσκα κρουασάν, ντόπιες μαρμελάδες και φουρτάλια, φτιαγμένα όλα απ’ τα χέρια της ιδιοκτήτριας, της καταπληκτικής Ντόλλυς Βαλμά. Αν δεν είσαι πελάτης, μπορείς να φας πρωινό upon request. Επίσης, παραδοσιακά νοστιμότατες τυρόπιττες βρίσκει κανείς στον «Κρισίλια» (22820 25155) στην Αγορά της Χωράς και στο «La strada» (2282 025070) σπιτική μηλόπιτα. Στο Γαύριο στο «Ανδριακόν» του Γιάννη Μπατή (22820 71341). Στον Βασίλη και την Πηνελόπη στον «Παριανό» (6946 062402) κάτω απ΄την πηγή της Σάριζας στα Αποίκια. Τέλος, στο ξενοδοχείο «Περράκης» στον Άγιο Πέτρο.

Για φαγητό το μεσημέρι;

Σαφώς στο «Sea satin» (22820 61196) και στην «Λιθοδομή» (22820 61093) στο Κόρθι, στο «Αρχιπέλαγος» (22820 24430) στο Νειμποριό της Χώρας για ωραίο σπιτικό φαγητό απ’ τα χέρια του Βαγγέλη, στο Μπατσί στην «Λαγουδέρα» (22820 41350) και στην ταβέρνα του Σταμάτη (22820 41283) για εξαιρετικές θαλασσινές λιχουδιές και φρέσκο ψαρί και οπωσδήποτε στον «Κόσση» (22820 41283), επάνω απ’ τον Φελλό, για νόστιμο κρέας απ’ τα ζωντανά που εκτρέφονται στο κτήμα των ιδιοκτητών, αλλά και για το απίστευτο σέρβις και τα φρέσκα λαχανικά, που καλλιεργούνται επίσης στο κτήμα τους. Στο Γαύριο στης Μαρίκας Χαλά το μαγειρειό (22820 72327).

Μέχρι το τέλος Νοεμβρίου κι από μέσα Φεβρουαρίου αξίζει και η «Ενδοχώρα» (22820 23207) στην Αγορά της Χώρας σ’ ένα όμορφο περιβάλλον με ιδιαίτερες γεύσεις απ’ τα χέρια του Κίμωνα, που έχει δημιουργήσει έναν κομψότατο χώρο. Τα Σαββατοκύριακα μπορεί κανείς να απολαύσει ωραίο φαγητό στην Φωφώ στα Λιβάδια (22820 23531) και στον Αλέκο Καλλιβρούση, γνωστό ως «Καρλάκα», που, κατόπιν τηλεφωνήματος, μπορεί να ανοίξει και καθημερινώς (6932 204912).

Τέλος, στα «Σκαλάκια» στην Χώρα (2282 022822), όπου μαγειρεύει η καταπληκτική Χαρίκλεια και, αν είσαι τυχερός, θα σε υποδεχθεί ο χαμογελαστός και πρόσχαρος σύζυγός της Βαγγέλης με την Πέρλα, την όμορφη λαμπραντορίνα του. Ο Βαγγέλης, αν έχει κέφια, που συνήθως έχει, θα σε ενημερώσει για το τι συμβαίνει στο νησί τις ημέρες της επίσκεψής σου, καθώς είναι ο οπερατέρ του νησιού και βιντεοσκοπεί τα πάντα. Στον Πιτροφό, στην ταβέρνα του Κουλούρη τον «Πλάτανο» (22820 51557). Στον Μαδούρη για σπιτικό φαγητό (22820 24620) και στο «Ενάλιον» του Αντώνη Καρατζά στο Νειμποριό (22820 22105) για υπέροχα φαγητά στα κάρβουνα και θαλασσινά. Και μη ξεχάσω να αναφέρω την ταβέρνα του Γιάννη Στάβαρη στην καταπράσινη Άρνη για καταπληκτική φουρτάλια κι ασύγκριτη μακαρονάδα με κόκορα κοκκινιστό (22820 71722).

Για γλυκά στον Λυγίζο (22820 24380) με τις ωραιότερες πάστες και όχι μόνον, στον Λάσκαρη με τα διάσημα αμυγδαλωτά του και τα βραβευμένα γλυκά του κουταλιού (22820 22305) και στον Καλλιβρούση (22820 24432) στην Χώρα. Στον Ζαΐρη στην Μεσσαριά (22820 22926), στον Τζιώτη στο Κόρθι (22820 61125), στον Μπακέλα στην Καππαριά (22820 61889), στον «Ανθό Γαυρίου» στο λιμάνι για παραδοσιακά αμυγδαλωτά, καλτσούνια, παστέλι, παστιτσάκια και ανδριώτικες χαλβαδόπιττες (!) (2282072303).

Κι όταν έρχεται το βράδυ…

Σχεδόν πουθενά για χορό και ποτό. Ίσως στον συμπαθή Φίλιππο μετά τις 8 το βράδυ για μουσική των ’80s και παρέα με νεολαία, αλλά και στο Swell στο Νειμποριό. Για καλές ταινίες, στις οκτώ το βράδυ στην Χώρα κάθε Τρίτη και Σάββατο στην Κινηματογραφική Λέσχη της Χώρας.

6 με 10 Δεκεμβρίου, πέντε μέρες (με όπερα) στις Χριστουγεννιάτικες Νάπολη, Προσίντα και Πομπηία

Πέντε πράγματα που πρέπει να κάνει ή να δει ο επισκέπτης;

Σαφώς επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο, στην μόνιμη έκθεση σύγχρονης τέχνης του Μουσείου Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή και την Καΐρειο Βιβλιοθηκη στην Χώρα. Στο Μουσείο Ελιάς στον Πιτροφό (6932731776) και στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Παλαιόπολης. Τα ανωτέρω είναι ανοικτά την Παρασκευή και Σάββατο απ’ τις 9 πμ έως τις 4 μμ πλην του μουσείου στην Παλαιόπολη, που ανοίγει Κυριακή 9-5. Για περισσότερες πληροφορίες τηλεφωνήστε στην Εφορία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων στο 210 3215897 ή 210 3310280. Επίσκεψη επίσης στο μοναστήρι της Αγίας Ειρήνης στα Αποίκια με τις μόνιμες εκθέσεις γραφικής ύλης και πετρωμάτων.

Τι να αποφύγει κανείς;

Να ασθενήσει! Αν και υπάρχει το Κέντρο Υγείας, καλό είναι να είσαι λίγο προσεκτικός διότι για επείγουσες καταστάσεις μετά τις πέντε το απόγευμα, που είναι το τελευταίο δρομολόγιο πλοίου, μόνον ελικόπτερο θα σε σώσει!! Επίσης, για νυκτερινή έξοδο από Δεκέμβριο μέχρι τέλος Φεβρουαρίου, δεν θα βρεις τίποτα ιδιαίτερα διασκεδαστικό πλην φαγητού.

Ένα καλάθι με ντόπια προϊόντα.

Στην Χώρα θα βρεις την γλυκειά Έλλη στην «Ροδοζάχαρη» (22820 27280) να σε περιποιηθεί και το «Παραδοσιακό παντοπωλείο» του Αχιλλέα (22820 23462) με εξαιρετικά προϊόντα (ντόπια τυριά, φρέσκα αυγά, μαρμελάδες, μπαχάρια κι έναν σωρό άλλα καλούδια). Επίσης, ντόπια τυριά απ’ τα τυροκομεία «Λούβαρη» (22820 61610) και «Ασούτη» (22820 61304).

Μία γιορτή;

Δεκαπέντε ημέρες πριν το Πάσχα στην γιορτή της Θεοσκεπάστου και, φυσικά, το Πάσχα.

Κάποιο καλά κρυμμένο μυστικό;

Η φιλοξενία από Ανδριώτη στο σπίτι του και η βόλτα στην Γερολίμνη έως την Βουρκωτή (μονοπάτι Νο 6).

Ένα γοητευτικό πρόσωπο του νησιού;

Ο γέροντας Ευδόκιμος στην μονή Παναχράντου.

Ο Ηγούμενος Ευδόκιμος στη Μονή Παναχράντου

Ο Μηνάς Γκούμας είναι ένας σύγχρονος Homo Universalis. Άλλαξε χώρες, άλλαξε επαγγέλματα, έζησε ζωές πολλές σε διαφορετικούς κόσμους μέχρι που άνοιξε ένα καινούριο κεφάλαιο στην Άνδρο. Φημίζεται για την πένα του, για τη μαγειρική του, για την αγάπη του στα (πολλά) κατοικίδια με τα οποία μοιράζεται τη ζωή του… Τον ευχαριστούμε πάρα πολύ που μοιράστηκε μαζί μας και την Άνδρο του.