Νάξος… με τα παιδιά και με τα πόδια

Διεθνολόγος-Ερευνήτρια με σπουδές στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Τουρκία…

Πεζοπορία για όλη την οικογένεια και βόλτες στα χωριά του πιο δημοφιλούς family friendly νησιού των Κυκλάδων

Αν ψάξει κανείς στο διαδίκτυο για καλοκαιρινούς τουριστικούς προορισμούς, γρήγορα θα διαπιστώσει ότι η Νάξος είναι το νησί που βρίσκεται πρώτο στη λίστα των επιθυμιών αυτών που ταξιδεύουν με παιδιά. Έλληνες και ξένοι επιλέγουν τη Νάξο για τις καλοκαιρινές τους οικογενειακές διακοπές και όχι τυχαία. Γιατί; Οι παραλίες είναι πεντακάθαρες, ρηχές και αμμουδερές, υπάρχει πληθώρα καταλυμάτων κατάλληλων για οικογένειες, αποτελεί ιδανικό ορμητήριο για εκδρομές και σε άλλα δημοφιλή νησιά, όπως η Σαντορίνη, η Μύκονος και η Δήλος, η Πάρος και οι Μικρές Κυκλάδες.

«Αυτά είναι τα προφανή» σκέφτηκα, και αποφάσισα να επισκεφτώ με τη δική μου οικογένεια τη Νάξο αυτό το καλοκαίρι. Και πράγματι. Η Νάξος προσφέρει στους ταξιδιώτες κάτι παραπάνω από ήλιο και θάλασσα, αμμουδερές παραλίες και βολικά καταλύματα. Είναι ένα νησί που σου δίνει όλο το χρόνο που χρειάζεσαι για να το ανακαλύψεις. Και όσο περισσότερο χαμηλώνεις τους ρυθμούς της καθημερινότητας και της πόλης, τόσο περισσότερο βιώνεις την αυθεντικότητά του: στο καλό φαγητό, τα ντόπια προϊόντα, τους αυθεντικούς ανθρώπους και τις σκιερές διαδρομές στις ποταμιές και τα όμορφα χωριά.

Διαδρομές με τα πόδια

«Για να εξερευνήσεις εις βάθος έναν τόπο», μου έλεγε πάντα η γιαγιά μου που ήταν πολυταξιδεμένη, «πρέπει να τον περπατήσεις!» Ποιος θα το περίμενε ότι ένα κυκλαδονήσι και μάλιστα το κατακαλόκαιρο κρύβει μαγικές διαδρομές πεζοπορίας στη φύση και τα χωριά του; Σε αντίθεση με άλλα νησιά του Αιγαίου, που υπολείπονται βλάστησης, σκιάς, νερού και δροσιάς, στην καρδιά της Νάξου υπάρχει ένα δίκτυο καλοσυντηρημένων μονοπατιών που περνούν μέσα από οπωροφόρα και πυκνή βλάστηση, ποταμιές, ενετικούς πύργους αρχόντων, με μύλο και αποθήκες, σοβατισμένα χωριά και εκκλησιές με πλούσια ιστορία

Στο εσωτερικό του νερόμυλου του Γρύλη με το σημερινό ιδιοκτήτη του

Μια εύκολη διαδρομή, ακόμα και για παιδιά προσχολικής ηλικίας, είναι από την Άνω στην Κάτω Ποταμιά. Το μονοπάτι ξεκινάει μέσα από την πηγή του πάνω χωριού, είναι κυκλικό και μπορείτε να «κόψετε» τη διαδρομή επιστρέφοντας από τη Μέση Ποταμιά. Μούρα, βατόμουρα και κρανιά, σύκα, σταφύλια και βανίλιες, σαρκοφάγα φυτά που παγιδεύουν τα κουνούπια και πολύχρωμες -σχεδόν διάφανες- λιβελούλες είναι οι θησαυροί της φύσης που μπορεί και να… βρεθούν στα μικρά σακίδια.

Η Γιώτα, πιστοποιημένη ξεναγός ερμηνείας, γεωλόγος και συνοδός πεζοπορίας, είναι η πλέον κατάλληλη για να σας φανερώσει τις ιστορίες του μονοπατιού. Ποιος είναι ο σημερινός ιδιοκτήτης του νερόμυλου του Γρύλη και πώς μια δούκισσα της οικογένειας Μπαρότσι αποφάσισε να λήξει τη «βεντέτα» με τους Κόκκους με το να παντρευτεί έναν δούκα απόγονο του αντίπαλου οικοσήμου; Γιατί τα ενετικά αρχοντικά έχουν μικρά ανοίγματα στους κάτω ορόφους και είναι ευάερα και ευήλια στους πάνω; Ποια είναι τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά που δήλωναν την κοινωνική τάξη των ιδιοκτητών; Πώς έπλεναν τα ρούχα στο ποτάμι, σε ποια παγκάκια γινόταν ο κοινωνικός σχολιασμός της εποχής και γιατί οι ενετικοί πύργοι του νησιού αποτέλεσαν το πρώτο “real estate” μετά την ενσωμάτωση της Νάξου στο σύγχρονο ελληνικό κράτος;

Η Γιώτα και η Naxos Trekking

Η Γιώτα Μαργαρίτη είναι Ναξιώτισσα εξ’ Αθηνών! Γεωλόγος, ήρθε στη Νάξο πριν από 12 χρόνια και γνώρισε το Σπύρο, που είχε έρθει για δουλειά στο νησί. Κι αποφάσισε να μείνει μαζί του εδώ. Άρχισε να εργάζεται στον τουρισμό και σε κάθε αργία με την παρέα τους εξερευνούσαν τη Νάξο με τα πόδια.

«Πού θα πάμε την επόμενη Κυριακή, σκεφτόμασταν στη μέση κάθε εβδομάδας. Έχουμε χαθεί παντού στη Νάξο ψάχνοντας τα παλιά μονοπάτια, τις βυζαντινές εκκλησίες, τις ωραίες ταβέρνες», μου διηγείται στην αυλή μιας εξ’ αυτών. Με το φίλο και συνεργάτη της Τάσο Μαριόγλου αποφάσισαν να κάνουν τη ζωή τους επάγγελμα και να συστήσουν μια Κοιν.Σ.Επ. το 2016 που να σχεδιάζει πεζοπορικές περιηγήσεις με έμφαση στην εκπαιδευτική διάσταση. «Δεν μας ήταν αρκετό να περπατάμε στη φύση. Είχαμε αναπτύξει ιστορικό ενδιαφέρον. Παρακολούθησα μάλιστα και μαθήματα βυζαντινολογίας από αρχαιολόγους που συμμετείχαν στις αναστηλώσεις βυζαντινών ναών στο Χαλκί», συνεχίζει με περίσσιο θαυμασμό για όλα αυτά που δεν γνωρίζουν οι πολλοί.

«Σε αυτά τα τρία χρόνια, τοποθετηθήκαμε στην αγορά του πεζοπορικού τουρισμού και αποσαφηνίστηκε η ταυτότητά μας. Συνεργαζόμαστε με τουριστικά πρακτορεία και ξενοδοχεία της Νάξου, αλλά και γειτονικών νησιών και συνοδεύουμε ταξιδιώτες που στην πλειοψηφία τους είναι πολυταξιδεμένοι, αναζητούν γνώσεις και εμπειρίες κι επιλέγουν τη Νάξο ακόμα και για μια ημερήσια πεζοπορική εκδρομή ταξιδεύοντας ακόμα και από άλλο νησί». Δείτε περισσότερα για τη Naxos Trekking.

Η Γιώτα Μαργαρίτη με ..τα παιδιά και με τα πόδια!

Βόλτες στα χωριά στο κέντρο του νησιού.

Οι διαδρομές στην ενδοχώρα της Νάξου είναι ένα ταξίδι από την αρχαιότητα, τον κυκλαδικό πολιτισμό και τα λατομεία του μαρμάρου όπου φιλοτεχνούνταν τα «θεϊκά» αγάλματα της Δήλου, στα βυζαντινά χρόνια και τις σπάνιες Μονές, ως τα χρόνια της Ενετοκρατίας και τους πύργους.

Με κατεύθυνση από τη Χώρα προς τις Μέλανες, ο δρόμος θα σας οδηγήσει στους Μύλους και το Φλεριό με τα περιβόλια και τα πολλά νερά. Η εξαιρετική αυτή τοποθεσία και η πλούσια σε μάρμαρο γη ευνόησαν την ανάπτυξη λατομείων ήδη από τον 6ο π.Χ. αιώνα. Με λίγο περπάτημα, μέσα από ένα σκιερό μονοπάτι, όπου το τραγούδι από τα τζιτζίκια είναι εκκωφαντικό, θα φτάσετε σε έναν από τους τρεις «τραυματισμένους» Κούρους του νησιού. [Ο δεύτερος της περιοχής, που βρίσκεται στο «Φάραγγα» απαιτεί περισσότερο περπάτημα]. Ο Κούρος είναι ξαπλωμένος μέσα σε ένα κατάφυτο περιβόλι να μαρτυρά την ιστορία του μαρμάρου της Νάξου και τη διαδικασία κατασκευής των επιβλητικών αυτών αγαλμάτων που κοσμούν τους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας και τα Μουσεία όλου του δυτικού κόσμου.

Επόμενη στάση ο Κυνίδαρος, όπου η μυρωδιά του φρεσκοζυμωμένου ψωμιού που ψήνεται στον ξυλόφουρνο και η τσίκνα του ντόπιου κρέατος προπορεύεται της φήμης του! Αν μπορέσετε, δοκιμάστε από όλα τα κρέατα στου Βασιλαρακιού, τα παϊδάκια, το μοσχάρι ψητό σε φέτες, το μοσχαρίσιο λουκάνικο και όλων των ειδών τα κρέατα που είναι σιτεμένα άνω των 30 ημερών.

Η Μονή, το επόμενο μεγάλο χωριό, πήρε το όνομά της από την αρχαιότερη βυζαντινή Μονή στα Βαλκάνια, της Παναγιάς της Δροσιανής. Η Παναγιά βρίσκεται λίγο έξω από το χωριό, πάνω στο δρόμο που οδηγεί προς το Χαλκί, διαδρομή που μπορείτε και να περπατήσετε συνοδεία έμπειρου οδηγού.

Στον Καλόξυλο, η Κατερίνα Ανδριέλου, Ναξιώτισσα φιλόλογος, με την τέχνη που της κληροδότησε ο τόπος και η μητέρα της παραδίδει μαθήματα μαγειρικής με αυθεντικά προϊόντα για να δείτε… όλη τη Νάξο σε ένα τραπέζι! Μαγειρέψτε, γευτείτε, ζήστε το βίωμα, όπως το περιγράφει η Κατερίνα στη σελίδα της.

Το θαύμα της Ματέρα: από Εθνική ντροπή σε μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς

Μετά το Χαλκί με την ωραία πλατεία, θα συναντήσετε το Φιλώτι, το χωριό με τους περισσότερους και τους πιο φημισμένους τσαμπουνάδες της Ελλάδας. Στην πλειοψηφία τους τσομπάνηδες, εξ’ου και δεινοί παίκτες της τσαμπούνας, με γυναίκες που η φήμη τους ως καλών νταντάδων έφτασε στα καλύτερα αθηναϊκά σαλόνια, οι Φιλωτίτες δεν εγκαταλείπουν τη γενέτειρά τους, απόδειξη ότι είναι το πιο πολυπληθές χωριό του νησιού. Και μόλις φτάσετε στην πλατεία, θα καταλάβετε αμέσως τι εννοώ. Ξαποστάστε κάτω από τη σκιά των δέντρων, με μια μπύρα ή ένα ούζο με μεζέ, ντομάτες, ελιές, μια ποικιλία αξιώτικων τυριών και ντόπιο λουκάνικο.

Επισκεφτείτε την κοντινή Μονή Φωτοδότη. Παρατηρήστε τα μοναδικά στο είδος τους γλυπτά και χρωματισμένα μάρμαρα στο τέμπλο και με μεγάλη προσοχή ανεβείτε στα κελιά για να δείτε τον τρούλο από ψηλά και ίσως και κανένα νεογέννητο αρπακτικό ή κουκουβάγια να φωλιάζει σε κάποια από τις πολεμίστρες. Αν πάτε με αυτοκίνητο μπορεί να συναντήσετε μια σιδερένια πόρτα να φράσσει στο βατό χωματόδρομο. Μην ντραπείτε! Ανοίξτε την, περάστε και κλείστε την πίσω σας. Αν προτιμάτε την πεζοπορία, η διάσχιση του φαραγγιού του Δανακού είναι πολύ ενδιαφέρουσα για παιδιά του Δημοτικού και μεγαλύτερα, αλλά καλό είναι να συνοδεύεστε από έναν έμπειρο οδηγό πεζοπορίας, που να γνωρίζει την περιοχή και το καστρομονάστηρο, που είναι το αρχαιότερο στη Νάξο.

Στ’ Απεράθου και στης Νάξου το βορρά

Μετά το Χαλκί και το Φιλώτι, φτάσαμε στην Απείρανθο, ένα από τα γνωστότερα νησιά των Κυκλάδων με τα κάτασπρα σοκάκια, τα πετρόκτιστα σπίτια και την πολιτισμική συγγένεια με τα ορεινά χωριά της Κρήτης. Λίγο έξω από το χωριό βρίσκεται η πρόσφατα ανακαινισμένη βυζαντινή εκκλησία της Αγίας Κυριακής, μια σπάνια περίπτωση βυζαντινού ναού, που αποτελεί πολύτιμη μαρτυρία της περιόδου της Εικονομαχίας κι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία των Βαλκανίων. Ο διάκοσμος είναι ανεικονικός. Αντί εικόνων, περιλαμβάνει περίτεχνα γεωμετρικά μοτίβα, πτηνά, λουλούδια και σταυρούς που στολίζουν το μικρό ξωκλήσι, η αποκατάσταση του οποίου επιβραβεύτηκε με την τιμητική διάκριση Europa Nostra. Ενημερωθείτε για τις ώρες επίσκεψης από το Αρχαιολογικό Μουσείο Απειράνθου.

Από την Απείρανθο, αν ακολουθήσετε πορεία βόρεια, μέσα από βουνά και χωριά, θα καταλήξετε σε ένα από τα ωραιότερα και πιο αυθεντικά χωριά του Αιγαίου. Η Κωμιακή (ή Κορωνίδα) είναι το ψηλότερο χωριό της Νάξου, με κατάλευκα σοκάκια και πολλά καφενεία, καθόλου- μα καθόλου- τουριστικά. Μπορεί να σας τηγανίσουν ντόπιες πατάτες, να σας κόψουν ντομάτα «τριαντάφυλλο» που θα μοσχομυρίζει καλοκαίρι, να σας τηγανίσουν κανένα καλαμαράκι και κανένα χταπόδι αν τους έφερε κάποιος ψαράς. Ουζάκι, μπυρίτσα, αναψυκτικά και καλή καρδιά. Η κοντινότερη παραλία από εδώ είναι ο Απόλλωνας, αμμουδερή και ρηχή, η μόνη τόσο «μπεμπίσια» στο βορρά, όπου θα συνδυάσετε το τερπνόν μετά του ωφελίμου, αν ανεβείτε μέχρι τον Κούρο του Απόλλωνα, που… φαίνεται να «έκανε στάση» εδώ πριν χιλιάδες χρόνια πηγαίνοντας από το λατομείο στο λιμάνι!

Τη Νάξο δεν τη βαριέσαι. Είναι ένα νησί για να το ανακαλύψεις αργά και έχει την…ησυχία που χρειάζεται κάθε οικογένεια για να δημιουργήσει τη δική της…φασαρία!

Διαμονή ιδανική για οικογένειες στην Πλάκα, τα Athina studios & suites. Δείτε όλες τις φιλικές στις οικογένειες δραστηριότητες και εμπειρίες που προτείνει το ΜΑΜΑΚΙΤΑ στη Νάξο εδώ και κάντε την κράτησή σας.