Μια βουτιά στα βαθιά της Νάξου αλλά και στην Ιστορία, μας προτείνει ο ειδικός στην υποβρύχια φωτογραφία Γιώργος Ρηγούτσος. Μία αξέχαστη οργανωμένη κατάδυση που καταργεί τους συνηθισμένους σε όλους μας επίγειους φυσικούς νόμους!
Αναμφισβήτητα μία από τις πιο ενδιαφέρουσες καταδυτικές μας εξορμήσεις στην περιοχή των Κυκλάδων ήταν η επίσκεψή στο αεροπλάνο τύπου BRISTOL BEAUFIGHTER 156 του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, την οποία ανέλαβε να οργανώσει το καταδυτικό κέντρο BLUEFIN DIVERS που βρίσκεται στον άγιο Προκόπιο, λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη της Νάξου.
Μετά την απαραίτητη και αναλυτική ενημέρωσή μας από τους υπεύθυνους του κέντρου επιβιβαστήκαμε στο εννιάμετρο καταδυτικό σκάφος «Pikilos», με μηχανή Mercruiser 320 hp που το καθιστά ικανό να μεταφέρει 12 δύτες με τον εξοπλισμό τους με άνεση και ασφάλεια, και ξεκινήσαμε για το σημείο κατάδυσης το οποίο βρίσκεται περίπου μισό μίλι ανοιχτά από το ακρωτήριο Κούρουπας στη νοτιοανατολική μεριά της Νάξου.Μόλις ο καπετάνιος μας εντόπισε το σημείο με την βοήθεια του GPS ρίξαμε ένα σχοινί με μια σημαδούρα και κρεμάσαμε μία έξτρα φιάλη με αέρα για να μην υπάρξει η παραμικρή πιθανότητα έλλειψης σε κανένα από τους αυτοδύτες κατά την αποσυμπίεση.Όλα ήταν σε λίγο έτοιμα για την πολυπόθητη βουτιά.Με δεδομένο ότι το αεροσκάφος βρίσκεται στα 33 μέτρα βάθος και με χρόνο βυθού 20 λεπτά οι φωτογραφικές μας μηχανές έπρεπε να πάρουν «φωτιά» αν θέλαμε να έχουμε καλές φωτογραφίες για να θαυμάζουμε στις χειμωνιάτικες βραδιές που έρχονται. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να επισημάνω ότι το μόνο που πρέπει να παίρνουμε από αυτά τα ναυάγια-μνημεία τώρα πια μιας πολύ έντονης εποχής όπως αυτή του πολέμου- είναι φωτογραφίες και αναμνήσεις. Να μην μπαίνουμε λοιπόν στον πειρασμό να βγάζουμε έστω και μια βίδα για την προσωπική μας συλλογή και βέβαια να αποφεύγουμε να αγγίζουμε το γέρικο, εύθραυστο σκαρί και γενικά να το ταλαιπωρούμε.
Άλλωστε όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες που συνοδεύουν το κείμενο, ένα πλούσιο ζωικό και φυτικό οικοσύστημα έχει εγκατασταθεί στο αεροσκάφος και κάτω από το φως των φακών μας ξεπροβάλλουν απίστευτοι χρωματικοί συνδυασμοί.
Το σημείο που έχει «ακουμπήσει» το αεροπλάνο είναι αμμώδης βυθός με αποτέλεσμα το «σώμα» του να βρίσκεται σχεδόν σε ακέραιη κατάσταση. Μοιάζει να προσγειώθηκε εκεί με φροντίδα και επιδεξιότητα αλλά φυσικά κάτι τέτοιο ανήκει μόνο στη σφαίρα της φαντασίας μας μιας και κανένα αεροπλάνο δεν θα «διάλεγε» για διάδρομο προσγείωσής του τα 33 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.Τη βίαιη κατάρριψή του αποδεικνύει ένα κομμάτι από το πηδάλιο πάνω από τα ουραία πτερύγια που λείπει, καθώς και μερικές τρύπες στα πλαϊνά του που το αεροσκάφος αποκόμισε κατόπιν μιας σκληρής επίθεσης που δέχτηκε από αντιαεροπορικά πυρά και που προηγήθηκε της πτώσης του. Στο χώρο όπου άλλοτε καθόταν ο συγκυβερνήτης μερικοί σαργοί έχουν βρει καταφύγιο, ένα μεγάλο δε σφουγγάρι έχει φυτρώσει ακριβώς στο σημείο που εκείνος ακουμπούσε το κεφάλι του. Ανάμεσα στις δύο θέσεις των πιλότων ένας μικρός ιστός έχει γίνει η βάση για δυο σφουγγάρια, ένα μαύρο και ένα κόκκινο, δημιουργώντας έναν έντονο χρωματικό συνδυασμό όπως μόνο η φύση ξέρει να παρέχει.
Προχωρώντας στον χώρο του κυβερνήτη βλέπουμε ανοικτό το κάλυμμα διαφυγής πράγμα που μας παρέχει θέα στο πιλοτήριο του αεροσκάφους αν και τα όργανα πλοήγησης και λειτουργίας του έχουν πλέον καλυφθεί από διάφορους οργανισμούς και η θυρίδα καθαρής ορατότητας στο εμπρός παρμπρίζ λείπει.
Κάτω από το φως των φλας μας τονίζονται τα πολύχρωμα σφουγγάρια που έχουν καταλάβει τον χώρο του κινητήρα κάνοντας τον να μοιάζει στη μικρή οθόνη της ψηφιακής μας μηχανής σα να φλέγεται ακόμα. Δυστυχώς ο χρόνος παραμονής μας είναι περιορισμένος λόγω βάθους και σύντομα θα πρέπει να το αφήσουμε στο υγρό του «υπόστεγο».
Λίγα λόγια για το μαχητικό Bristol Beaufighter
Το αεροσκάφος κατασκευάστηκε στο Bristol της Αγγλίας και την πρώτη του πτήση την πραγματοποίησε το 1939. Ήταν η εξέλιξη του αεροσκάφους Bristol Type 152 Beaufort και ανήκε στην κατηγορία των διθέσιων μαχητικών τορπιλοβόλων. Το όνομά του ήταν η έξυπνη ένωση των λέξεων Beaufort και fighter. Τη δύναμή του τη χρωστούσε σε δύο 14κύλινδρες μηχανές τύπου Hercules XVII, 1770 ίππων η κάθε μία, που του έδιναν την ικανότητα να ανεβαίνει με ταχύτητα 564 μέτρα το λεπτό και να έχει «οροφή» πτήσης τα 8077 μέτρα, η δε ακτίνα δράσης του έφτανε τα 2478 μέτρα.
Εκτός από τα έξι πολυβόλα Browning που προαναφέραμε και που είναι ορατά στο ναυάγιο, ο τύπος αυτού του μαχητικού ήταν εξοπλισμένος με τέσσερα κανόνια των 20 χιλιοστών 60σφαιρα, που αρχικά γέμιζαν με χειροκίνητο τρόπο και αργότερα με γεμιστήρες, ένα πολυβόλο τύπου Vickers K που το χειριζόταν ο σκοπευτής στο κέντρο του αεροσκάφους, μία τορπίλη 728 κιλών στο κέντρο του και θέσεις στα φτερά για 8 ρουκέτες ή δύο βόμβες των 454 κιλών. Όλα τα παραπάνω το μετέτρεπαν σε ένα δυνατό όπλο στους αιθέρες εύκολο στους χειρισμούς, αποτελεσματικό συνοδό των βομβαρδιστικών, και ικανό να ανταπεξέρχεται σε νυχτερινές αερομαχίες με μεγάλη επιτυχία που έγινε ακόμα μεγαλύτερη όταν του προστέθηκε ραντάρ. Το μόνο του μειονέκτημα ήταν η τάση του να πλανάρει κατά την απογείωση και προσγείωση καθώς και η αστάθειά του σε χαμηλές ταχύτητες, στοιχεία που δεν βελτιώθηκαν ακόμα και με την πρόσθεση ενός μεγάλου ουραίου πτερυγίου.To Yπoυργείο Άμυνας της Αγγλίας ενθουσιάστηκε με την κατασκευή του και το Bristol Beaufighter 156 έγραψε μία πετυχημένη πολεμική ιστορία στους ουρανούς τα δύσκολα χρόνια του Β παγκόσμιου πολέμου αν και το συγκεκριμένο αεροσκάφος έπεσε τελικά θύμα αντιαεροπορικών πυρών.
Όπως μας πληροφόρησε το καταδυτικό κέντρο της Νάξου Bluefindiver, το ναυάγιο αυτό οφείλεται σε χτύπημα που το αεροσκάφος δέχτηκε από αντιαεροπορικά Γερμανικών πλοίων που περιπολούσαν στο Αιγαίο. Ανήκε στο 47ο σμήνος της RAF και είχε απογειωθεί από την βάση του στην Κύπρο μαζί με άλλο ένα ίδιου τύπου και δύο βομβαρδιστικά Β -25 Mitchell με σκοπό να βυθίσουν τα Γερμανικά πλοία που έπλεαν στην περιοχή ανοιχτά της Νάξου. Δυστυχώς το Beaufighter και ένα Β-25 καταρρίφθηκαν αλλά οι πιλότοι πρόλαβαν και το εγκατέλειψαν εγκαίρως. Περισυνελέγησαν από Ναξιώτες ψαράδες, μεταφέρθηκαν στη Χώρα και μεταμφιεσμένοι ως ντόπιοι ψαράδες και οι ίδιοι φυγαδεύτηκαν και επέστρεψαν στη βάση τους στην Κύπρο ενώ το αεροσκάφος τους έπαιρνε το «δρόμο χωρίς επιστροφή». Τουλάχιστον είχε τέλος καλό η ιστορία του τουλάχιστον όσον αφορά το έμψυχο υλικό του.
Κλείνοντας θα θέλαμε να τονίσουμε τη δυσκολία που υπάρχει στον εντοπισμό του ναυαγίου λόγω του ότι βρίσκεται μεσοπέλαγα αρκετά μακριά από την ακτή, τα ρεύματα είναι έντονα πολλές φορές, γι αυτό και κρίνουμε πως η επίσκεψή του είναι καλύτερα να γίνει μέσω ενός καταδυτικού κέντρου που ξέρει πολύ καλά το σημείο και τα τοπικά καιρικά φαινόμενα και μπορεί να σας οδηγήσει με ασφάλεια στο ακριβές σημείο. Ξεπερνώντας αυτόν τον παράγοντα δυσκολίας με τη βοήθεια του καταδυτικού κέντρου που οργάνωσε την υποβρύχια επίσκεψή μας χωρίς περιττή ταλαιπωρία, για εμάς ήταν μια όμορφη βουτιά σε βάθος αρκετά «φιλικό» και παίρνοντας όλα τα μέτρα ασφάλειας, όπως πάντα άλλωστε, η εξόρμηση αυτή έχει ήδη καταχωρηθεί στις ευχάριστες κι ενδιαφέρουσες εμπειρίες μας.
Κατά την πορεία μας προς την επιφάνεια κι ενώ τραβάμε ακόμα μερικά μακρινά πλάνα συνειδητοποιούμε πως είμαστε στην «αφύσικη» στάση να «πετάμε» εμείς πάνω από ένα αεροπλάνο! Άλλη μια μαγική ικανότητα της κατάδυσης, να καταργεί τους συνηθισμένους σε όλους μας επίγειους φυσικούς νόμους!
Για περισσότερες πληροφορίες :
Blue Fin Divers: www.bluefindivers.gr