Να μην σας ζαλίσω με πολλά εισαγωγικά. Την Ρώμη την ξέρετε. Δεν είναι πλέον η ασπρόμαυρη πόλη της Anna Magnani, ή του Φελίνι, αλλά παραμένει πάντα το ίδιο όμορφη. Θέλει ωστόσο κάποιες «οδηγίες χρήσης» για να ξεφύγετε όσο γίνεται από τα πλήθη των χιλιάδων τουριστών που συρρέουν καθημερινά και να πλησιάσετε όσο γίνεται την κρυμμένη καρδιά της πόλης.
Για να μπούμε στην ατμόσφαιρα, αφεθείτε στο soundtrack της αιώνιας πόλης με μουσικές και τραγούδια που γράφτηκαν για αυτήν και που δημιούργησε ειδικά για το TravelsByTravelers ο μουσικός παραγωγός Χρήστος Χατζής!
Ξενοδοχεία
D.O.M.
Σοφιστικέ, αλλά οικεία και χαλαρωτική ατμόσφαιρα, σε ένα palazzo του 17ου αιώνα διαμορφωμένο σε ένα ξενοδοχείο 18 δωματίων. Η Via Giulia στην οποία βρίσκεται, είναι από τους πιο χαρακτηριστικούς δρόμους της παλιάς Ρώμης. Ένα μείγμα από vintage έπιπλα, αλλά και από σχεδιασμένα ειδικά για τον συγκεκριμένο χώρο, με έργα τέχνης στους τοίχους, original μεταξοτυπίες του Andy Warhol, εμφανή αρχιτεκτονικά στοιχεία και εντοιχισμένες μαρμάρινες ενεπίγραφες πλάκες από τις προηγούμενες ζωές του οικήματος. Είναι 5 αστέρων..
Via Giulia 131, T/+39066832144, http://domhotelroma.com
G-ROUGH
Μικρά διαμερίσματα, δωμάτια και σουίτες σε ένα κτήριο του 17ου αιώνα. Εναλλακτική πολυτέλεια με vintage αντικείμενα και έπιπλα σχεδιασμένα από τους μεγάλους Ιταλούς σχεδιαστές του 20ου αιώνα: Giò Ponti, Ico Parisi, Silvio Cavatorta, Venini, Seguso κλπ. Πολύ κοντά στην Piazza Navona και στα πιο σημαντικά μνημεία. Θα περπατήσετε όλο το κέντρο με τα πόδια.
Piazza di Pasquino, 69, 00186 Rome T/+39 06 68801085, www.g-rough.com
HOTEL LANCELOT
Μακριά από τα πλήθη των τουριστών του κέντρου, αλλά ωστόσο πολύ κεντρικό, ανάμεσα από το Κολοσσιαίο και την βασιλική του San Giovanni in Laterano, την μητρόπολη της Ρώμης (η βασιλική του Αγίου Πέτρου είναι η έδρα του Πάπα), βρίσκεται αυτό το μικρό οικογενειακό ξενοδοχείο. Φιλική ατμόσφαιρα, εξυπηρετικό προσωπικό και λογικές τιμές. Έχει πιστούς πελάτες που επιστρέφουν και ξαναεπιστρέφουν κάθε φορά που βρίσκονται στην Ρώμη (και εγώ ανάμεσα σε αυτούς). Θα το χαρακτήριζα σαν value for money!
Μακριά από τα πλήθη των τουριστών του κέντρου, αλλά ωστόσο πολύ κεντρικό, ανάμεσα από το Κολοσσιαίο και την βασιλική του San Giovanni in Laterano, την μητρόπολη της Ρώμης (η βασιλική του Αγίου Πέτρου είναι η έδρα του Πάπα), βρίσκεται αυτό το μικρό οικογενειακό ξενοδοχείο. Φιλική ατμόσφαιρα, εξυπηρετικό προσωπικό και λογικές τιμές. Έχει πιστούς πελάτες που επιστρέφουν και ξαναεπιστρέφουν κάθε φορά που βρίσκονται στην Ρώμη (και εγώ ανάμεσα σε αυτούς). Θα το χαρακτήριζα σαν value for money!
Via Capo D’Africa 47, 00184 Rome, T/+39 06 7045 0615, www.lancelothotel.com
Πολύ κοντά στο ξενοδοχείο βρίσκεται ένα σκονισμένο προσευχητάρι που σηματοδοτεί το σημείο που ξεγέννησε κατά την διάρκεια μιας επίσημης πομπής από τον San Giovanni in Laterano στο Κολοσσαίο, η πιο διάσημη transgender της ιστορίας: η Πάπισσα Ιωάννα.
Η μυθιστορηματική βιογραφία της Πάπισσας Ιωάννας από τον Ροΐδη και το τραγούδι του Θεόφραστου Σακελαρίδη από την ομώνυμη οπερέτα:
VOI DONNA CAMILLA SAVELLI
Ένα ακόμη μπαρόκ αρχιτεκτονικό κόσμημα της πόλης: ένα μοναστήρι, σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Francesco Borromini στο τέλος του 17ου αιώνα. Βρίσκεται στο κέντρο της παλιάς πόλης πολύ κοντά στον Τίβερη και στο Campo de Fiori – μια πλατεία με την πιο όμορφη λαϊκή αγορά της πόλης! Διαμορφωμένο σε ξενοδοχείο και αυτό με πολύ σεβασμό οφείλω να πω στο original. Less is more στα δωμάτια και μία εσωτερική αυλή, με ένα σιντριβάνι, καταφύγιο από το αγριεμένο πλήθος των τουριστών…
Via Garibaldi 27, T/+3906588861, www.hoteldonnacamillasavelli.com
RESIDENZA NAPOLEONE III
Για μια βουτιά στον 19ο αιώνα, υπάρχει η Residenza Napoleone III: η πριγκίπισσα Letizia Ruspoli, έχει διαμορφώσει δύο σουίτες στο ιστορικό ανάκτορό της στο κέντρο της Ρώμης. H κυρίως σουίτα, στης οποίας τα δωμάτια που φιλοξενήθηκε ο αυτοκράτορας Napoleon III όταν επισκέφτηκε την αιώνια πόλη, επιπλωμένη με κρυστάλλινους πολυελαίους, πίνακες μεγάλων μαιτρ, μουσειακά έπιπλα και αντικείμενα που ανήκουν στην οικογένεια εδώ και εκατονταετίες. Η δεύτερη είναι ένα πολύ χαριτωμένο διαμέρισμα, κατάλληλο και για οικογένειες, με θέα όλη την πόλη, στην διαμορφωμένη ταράτσα του ανακτόρου.
Via Fontanella Borgese 56, 00186 Roma, T/+393477337098, www.residenzanapoleone.com
Μοναστήρια, ινστιτούτα και ξενώνες
Για να μην λέτε ότι σας βάζω μόνο υπερπανάκριβα, υπάρχουν δεκάδες μοναστήρια, ινστιτούτα και ξενώνες στα καλλίτερα φυσικά, σημεία του κέντρου της πόλης, αφού ανήκουν στην Καθολική εκκλησία. «Σπαρτιατικές» ανέσεις, αλλά πάντα πολύ καθαρά, με υπέροχους συνήθως κήπους, κοινόχρηστους χώρους και βεβαίως στα πιο όμορφα κτηριακά συγκροτήματα. Μεγάλη ευκαιρία για στοχασμό γύρω από το μεγάλο θεολογικό ζήτημα του Filioque! Οι τιμές ξεκινούν από 40 ευρώ…
Εστιατόρια
Το φαγητό στην Ιταλία είναι πολύ σοβαρή υπόθεση και η Ρωμάνικη κουζίνα συγκλονιστική. Σας δίνω καλές διευθύνσεις! Κρατήσετε την Ρωμαϊκή παράδοση: Νιόκι τρώμε τις Πέμπτες, τις Παρασκευές παστό μπακαλιάρο και τα Σάββατα πατσά (φτιαγμένο alla Romana φυσικά). Την Κυριακή στην εκκλησία…
Είναι επίσης η εποχή της αγκινάρας στην Ρώμη, δοκιμάστε την σε όλες τις Ιταλικές εκδοχές – κυρίως carciofi alla Judecca: τηγανιτές αγκινάρες, σπεσιαλιτέ των Εβραίων της Ρώμης. Α, και για μην το ξεχάσω, παρόλο που δεν είναι η εποχή της, σημειώστε την με χρυσά γράμματα στο γαστρονομικό καρνέ σας και δοκιμάστε την όποτε πέσετε επάνω της (Χειμώνα κυρίως) puntarelle. Μια τραγανή σαλάτα ένα είδος ραδικιού ας πούμε – έψαξα αλλά δεν μπόρεσα να βρω την ελληνική λέξη – που την σερβίρουν με μία σάλτσα ελαιόλαδου, σκόρδου και ξυδιού!
ENOTECA CORSI
Για μεσημεριανό μαζί με τους Ρωμαίους. Ανοικτή εδώ και 60 χρόνια, μια μικρή οστερία με 100 ετικέτες Ιταλικών κρασιών και σπιτική Ρωμάνικη κουζίνα. Δοκιμάστε tonnarelli all’amatriciana, μπακαλιάρο με πατάτες κοκκινιστό, ή ossobuco. Ανοιχτή μόνο το μεσημέρι…
Via del Gesù 87/88. T/+39 06-679-0821, www.enotecacorsi.com
DA ENZO
Άλλος ένας θεσμός στην εστίαση. Ρωμάνικη κουζίνα φυσικά και είναι το μέρος που θα δοκιμάσετε pasta al sugo di coda: ριγκατόνι με ουρά μόσχου κοκκινιστή και trippa alla romana: μοσχαρίσιος πατσάς σε σάλτσα τομάτας με pecorino. (Μην φοβηθείτε από τις περιγραφές, έχει και πιο βατά πιάτα για τους λιγότερο τολμηρούς…)
Via dei Vascellari 29, T/+39 065812260, www.daenzoal29.com/en
VOLPETTI TAVERNA
Είναι η Ντίσνευλαντ των ωριμασμένων τυριών, των προσούτο, των σαλαμιών! Όταν πρωτοπάτησα το πόδι μου νόμισα ότι είχα πεθάνει και είχα ξυπνήσει στον παράδεισο… (Εξ άλλου αν δεν πεθάνει κανείς από overdose χοληστερόλης, από τι άλλο να πάει); Εννοείται ότι έχει και πολλά «κανονικά» πιάτα. Οι τιμές του είναι προσιτές για αυτό που προσφέρει! Μην το χάσετε!
Via Alessandro Volta 8, T/+39 065744306, www.tavernavolpetti.it
GIULIO PASSAMI L’OLIO
Wine bar–εστιατόριο. Όλοι περνάν από εκεί, είτε για απεριτίφ πριν από το δείπνο είτε για ένα τελευταίο ποτό. Έχει χίλιες ετικέτες κρασιών. Αν πάτε για φαγητό δοκιμάστε Caccio e pepe: πάστα με παλιωμένο pecorino και μαύρο πιπέρι, μια τυπικά Ρωμάνικη συνταγή, φασόλια σούπα με μύδια, ή ρεβίθια με αχιβάδες!
Via di Monte Giordano 28, T/+390668803288, www.giuliopaγssamilolio.it
RETROBOTTEGA
Ακόμα ένα μεγαλείο! Ένα εργαστήριο γαστρονομίας. Η Ιταλική κουζίνα επαναειδωμένη από δύο νέους ταλαντούχους σεφ! Όλα τα πιάτα ετοιμάζονται μπροστά στα μάτια σας , και παρασκευάζονται με τα πιο ψαγμένα βιολογικά προϊόντα από όλη την χώρα! Κλείστε θέση γιατί ο χώρος είναι μικρός…
Via della Stelletta, 4, T/+39 06 68136310, www.retro-bottega.com
EMMA-PIZZERIA CON CUCINA
Πίτσες με αέρινη, λεπτή ζύμη, λίγα υλικά – η πραγματική Ιταλική πίτσα δεν είναι ποτέ βαριά – και εξαιρετικά αλλαντικά και τυριά από την παρακείμενη Salumeria Roscioli. Εξ άλλου πως θα φύγετε από την Ρώμη χωρίς να έχετε δοκιμάσει μία καλή πίτσα… (Μην ξεχάσετε να δοκιμάσετε επίσης τα supplì (κροκέτες ρυζιού) και οπωσδήποτε fiori di zucca: τηγανητούς κολοκυθοανθούς, γεμιστούς με μοτσαρέλα και αντσούγια. Ένα ποίημα!
Via Monte della Farina, 28/29, T/+3906 64760475, www.emmapizzeria.com
Για πρόχειρη αλλά γαστρονομική εστίαση:
ZIA ROSETTA
Ένα μικρό κουκλίστικο μαγαζί με τα καλλίτερα σάντουιτς της πόλης αλλά και μικρά πιάτα, σαλάτες κλπ, σε μια από τις πιο γοητευτικές και λιγότερο τουριστικές γειτονιές, που τα παλιά χρόνια ήταν γνωστή για τους οίκους ανοχής και τους Ιταλούς μάγκες… Τα παλιά δυστυχώς! Ούτε ένα μπουρδέλο της προκοπής δεν έχει παραμείνει ανοικτό…
Via Urbana 54, Rione Monti, T/06 31052516, www.ziarosetta.com
PIZZARIUM
Μιλάμε για αριστούργημα! Πίτσα με το κομμάτι, στο πιο διάσημο take away της Ρώμης από τον αδιαφιλονίκητο βασιλιά της πίτσας, τον pizzaiolo Gabriele Bonci. Ψαγμένοι συνδυασμοί με απλά και λίγα υλικά: less is more! Δοκιμάστε την pizza bianca μια τυπικά Ρωμάνικη συνταγή! (Περιττό να σας πω ότι γίνεται καθημερινό λαϊκό προσκύνημα…)
Via della Meloria 43, T/+39 0639745416, www.bonci.it
Shopping
Δεν σας βάζω ρούχα, γιατί τα μεν Armani, Gucci κλπ θα τα βρείτε και μόνοι σας, τα δε υπόλοιπα, τα πιο ψαγμένα, είναι πολλά και ετοιμάζω ένα ξεχωριστό αφιέρωμα. Σας δίνω όμως λίγες διευθύνσεις για να σας εισαγάγουν στον αγοραστικό πυρετό της αιώνιας πόλης…
PORTA PORTESE
Εγώ προσωπικά τις Κυριακές, νωρίς το πρωί πηγαίνω στην Porta Portese, στο παλιό Trastevere, την μεγαλύτερη υπαίθρια αγορά της Ρώμης. Είναι η αγαπημένη Κυριακάτικη βόλτα των Ρωμαίων. Χίλιοι περίπου πάγκοι που πουλάνε ότι μπορείτε να φαντασθείτε: ρούχα από δεύτερο χέρι, αντίκες, εκποιήσεις stock γνωστών οίκων, bric-a-brac, είδη σπιτιού, βινύλια, φαγώσιμα και πολλά άλλα… Η επιλογή δεν σταματάει! Σκληρό παζάρι και προσοχή στα πορτοφόλια σας…
Viale di Trastevere, 00153 Roma
SADDLERS UNION
Δερμάτινα είδη: τσάντες, βαλίτσες, αξεσουάρ για άνδρες και γυναίκες. Δερμάτινα έπιπλα. Είναι το κατάστημα που η Jackie Onassis αγόραζε τις αγαπημένες της τσάντες σε σχήμα κουβά! Πολύ λίγες μπορούν να αντισταθούν σε αυτό τον πειρασμό… Μπορείτε επίσης να παραγγείλετε δικά σας σχέδια, η διαφορετικές διαστάσεις. Από το 1957
Via Margutta 11, Τ/+39 06 321 20237,saddlersunion.com
SOLE BY SOLEDAD TWOMBLEY
Μεταξωτά από την Ινδία, εμπριμέ λαχούρια από την Περσία, Ιταλικά βελούδα, μπροκάρ από την Φλωρεντία και άλλα σε απροσδόκητους και εκλεκιστικούς συνδυασμούς, δημιουργούν ενδύματα, αξεσουάρ και είδη για το σπίτι. Η αποθέωση της Ιταλικής κομψότητας! Ένα atelier κοντά στην piazza di Spagna που δέχεται κατόπιν ραντεβού.
Via Gregoriana 34, +39 06 699 24512,soledadtwombly.com
SOCIETY
Μια κλωστοϋφαντουργία 100 και πλέον χρόνων, η Limonta, που παράγει τα πιο φίνα λινά, μεταξωτά και βαμβακερά υφάσματα για πετσέτες, σεντόνια, τραπεζομάντηλα, υφάσματα επιπλώσεων, ριχτάρια φουλάρια, αξεσουάρ και άλλα πολλά. Η Ιταλική φινέτσα συνδυασμένη με μία ανυπέρβλητη τεχνογνωσία στην ύφανση και στην κατασκευή στα καλλίτερά της! Αγοράστε μία έξτρα βαλίτσα…
Piazza di Pasquino 4, +39 06 683 2480, societylimonta.com;
DITTA G POGGI
Ένα ιστορικό κατάστημα με είδη ζωγραφικής, που βρίσκεται στο ίδιο σημείο από το 1825! Μια σπηλιά του Αλί Μπαμπά για καλλιτέχνες, με χρώματα, καβαλέτα, μελάνια, πινέλα κλπ. Υλικά ζωγραφικής, γλυπτικής, ζωγραφικής και γενικώς ότι αφορά την καλλιτεχνική δημιουργία. Συναρπαστικό ακόμα και εάν δεν σαν ενδιαφέρει πραγματικά το αντικείμενο… Κοντά στην Piazza Venezia.
Via del Gesu 74/75, 00186, Τ/0039 06 679 3674, www.poggi1825.it
CAMPOMARZIO 70
Τέταρτη γενιά αρωματοπωλών, σε ένα κατάστημα με τις πιο σοφιστικέ επιλογές από αρώματα και κολόνιες μικρών οίκων και μία επιλογή των πιο ψαγμένων, προηγμένης τεχνολογίας, καλλυντικών από όλο τον κόσμο. Για άντρες και γυναίκες…
Via di Campo Marzio 70, 00186 Roma, T/+39 06 69202123, www.campomarzio70.it/en/retail/stores/campo-marzio
FARAONI
Η αρχαία τέχνη του μικροψηφιδοτού, εφαρμοσμένη σε κοσμήματα. Μικρά αριστουργήματα από τον συντηρητή, αντικέρ και τεχνίτη μικρομωσαϊκών Luigi Faraoni.
Via dei Banchi Vecchi, 137, Campo dei Fiori, T/+39 06 683 2832, www.romanmicromosaic.it/index.php/en/info.html
Για να οργανώσετε ένα picnic στην Ελλάδα με Ιταλικά προϊόντα:
SALUMERIA ROSCIOLI
Είναι μαζί και εστιατόριο! Άλλο ένα ιδανικό spot για μεσημεριανό!
Τρία μουσεία αλλιώτικα από τα άλλα
VILLA BORGHESE
Μία βίλλα του 17ου αιώνα, μέσα σε ένα από τα μεγαλύτερα και πιο όμορφα δημόσια πάρκα της Ρώμης. Είκοσι δωμάτια που στεγάζουν τα γλυπτά του Bernini και τους πίνακες του Caravaggio μεταξύ πολλών άλλων αριστουργημάτων. Αγοράστε το εισιτήριο online επιτρέπουν την είσοδο μόνο σε 360 άτομα την κάθε φορά.
http://www.galleriaborghese.it/en
CENTRALE MONTEMARTINI
Ένας απροσδόκητος συνδυασμός από Ελληνικά γλυπτά της κλασσικής εποχής και Ρωμαϊκά, ανάμεσα σε τουρμπίνες, μηχανές diesel και ατμομηχανές σε ένα εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας των αρχών του 20ου αιώνα!
www.centralemontemartini.org/en
PALAZZO DORIA PAMPHILJ
Ένα ιδιωτικό ανάκτορο – μουσείο του 16ου αιώνα που ανήκει ακόμα στις πριγκιπικές οικογένειες Doria και Pamphilj που κατοικούν σε κάποιες από τις πτέρυγές του. Από τον 17ο αιώνα που έγινε και η τελευταία ριζική ανακαίνιση, δεν έχουν αλλάξει σχεδόν τίποτα… Συγκλονιστικό!
Ψάξτε να βρείτε μια μικρή αίθουσα που στεγάζει το πορτραίτο του Πάπα Ιννοκέντιου του 10ου (Giovan Battista Pamphilj), έργο του Velázquez, (από το οποίο εμπνεύστηκε ο Francis Bacon τους “screaming pope” πίνακές του), που θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της συλλογής τους!
H οικογενειακή εκκλησία φιλοξενεί πολλά λείψανα (μουμιοποιημένων) αγίων, μεταξύ άλλων το λείψανο της Αγίας Θεοδώρας και ένα λείψανο γνωστό ως Centurion, ενός μέλους της αυτοκρατορικής φρουράς που ήταν παρών στην σταύρωση του Χριστού…