+21 Abu Dhabi: ένα θαύμα θύμα των καιρών
Με την ευκαιρία των εγκαινίων του νέου μουσείου Louvre Abu Dhabi, ξαναθυμόμαστε το Saadiyat Cultural District, το πιο φιλόδοξο πολιτιστικό πρότζεκτ που επιχειρήθηκε ποτέ και του οποίου οι σημερινές πολιτικο-οικονομικές συνθήκες δεν ευνοούν την ολοκλήρωση.
Με (σχεδόν) δύο λόγια: Ένα νησί, ένα κομμάτι έρημος, ζεστές θάλασσες, υγρασία και καυτές θερμοκρασίες σε ένα από τα πιο ακραία κλίματα του πλανήτη. Κάποιες φιλόξενες καλλιεργήσιμες οάσεις στην ενδοχώρα, πολλές καμήλες, εξαθλιωμένοι βουτηχτές μαργαριταριών και οι πρώτες συμφωνίες έρευνας πετρελαίου με τους Εγγλέζους το 1939. Η ανεξαρτησία και η ίδρυση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων έρχεται το 1971. Πρωτεύουσα των 7 Ηνωμένων Εμιράτων αλλά και του ομώνυμου, η πόλη του Αμπού Ντάμπι, έχει γνωρίσει μια πρωτοφανή και εντυπωσιακή ανάπτυξη. Το μικρό ψαροχώρι με τους φτωχούς κατοίκους της δεκαετίας του 50, εκτοξεύτηκε στη σφαίρα των πιο εύπορων περιοχών του πλανήτη χάρη στο πετρέλαιο και τους οραματιστές ηγεμόνες του.
Η παραλία του 1956 
Η αγορά, τη δεκαετία του 50 
Από κει και πέρα, όλοi μιλούν για ένα αναπτυξιακό θαύμα. Ένα θαύμα που βασίζεται προφανώς στη παραγωγή πετρελαίου αλλά και στους εμίρηδες της χώρας που δείχνουν να προπορεύονται των καταστάσεων και να προνοούν. Το 2007, γνωρίζοντας ότι τα κοιτάσματα έχουν ημερομηνία λήξης, το Abu Dhabi δια στόματος του Σεΐχη Μοχάμεντ Μπιν Σαγιέντ Αλ Ναιάν, παρουσιάζει το Abu Dhabi Vision 2030 for a Sustainable Future (το όραμα του Εμιράτου για ένα βιώσιμο μέλλον) εστιάζοντας στη βιομηχανία της Γνώσης. Ποτέ μια χώρα δεν είχε σχεδιάσει με τέτοια λεπτομέρεια το μέλλον της. Αιχμή του δόρατος του πλάνου, είναι και η δημιουργία ενός πολιτιστικού παραδείσου, μίας κιβωτού της ανθρώπινης πολιτιστικής κληρονομιάς, που θα αναδείξει το Αμπού Ντάμπι σε πολιτιστική πρωτεύουσα της Μέσης Ανατολής: το Saadiyat Cultural District είναι ένας παγκόσμιος πολιτιστικός προορισμός κόστους 27 δις δολαρίων… που όμως καθυστερεί πολύ! Η αλήθεια είναι ότι από το 2007 που το πλάνο ανακοινώθηκε, η οικονομία της χώρας αποδυναμώθηκε αισθητά λόγω της δραματικής πτώσης του πετρελαίου. Η απειλή του εξτρεμιστικού ισλάμ, η αυξανόμενη ανάγκη για τοπική απασχόληση, τα μέτρα λιτότητας και οι πρωτόγνωροι φόροι που είχαν σαν αποτέλεσμα την αποχώρηση χιλιάδων ξένων αποδήμων, δείχνουν να επηρεάζουν τις εξελίξεις. Παρακολουθούμε το βίντεο, που μοιάζει με ταινία επιστημονικής φαντασίας.
Louvre Abu Dhabi
Το πρώτο και μοναδικό κτίριο που ολοκληρώθηκε στα πλαίσια του πιο φιλόδοξου πολιτιστικού πρότζεκτ που επιχειρήθηκε ποτέ, είναι το Λούβρο στο Αμπού Ντάμπι, το οποίο και εγκαινιάστηκε τον Νοέμβριο του 17. Είναι ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους της νέας περιοχής και -στα πλαίσια της πολιτιστικής διπλωματίας που η Γαλλία γνωρίζει τόσο καλά- σχεδιάστηκε από τον διάσημο Γάλλο αρχιτέκτονα Jean Nouvel.
Το κτίριο που κόστισε 650 εκατομμύρια δολάρια μοιάζει να αναδύεται μέσα από τον Περσικό κόλπο και ο εντυπωσιακός του βιοκληματικός τρούλος φαίνεται από μακριά σαν να ίπταται. Με διάμετρο 180 μέτρα και περίμετρο 565 είναι διάτρητος, ένα εμπνευσμένο μείγμα Τέχνης και μηχανικής που “πλημμυρίζει”, όπως το περιγράφει ο Jean Nouvel, το μουσείο με μία μαγευτική «βροχή φωτός»… Κατά τη “μόδα” των σύγχρονων μουσείων, ανταγωνίζεται επάξια, μη πω επισκιάζει, τα εκθέματα που φιλοξενεί!
Το Λούβρο της Μέσης Ανατολής θα πλαισιώνεται μελλοντικά και από άλλα αριστουργήματα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής, σχεδιασμένα όλα από διάσημα ονόματα, βραβευμένων με Pritzker αρχιτεκτόνων. Δυστυχώς, ενώ έπρεπε ήδη να είχαν αποδοθεί στο κοινό, δεν έχουν καν ξεκινήσει να κατασκευάζονται.
Guggenheim Abu Dhabi
Το νέο παράρτημα του Guggenheim προβλέπεται να κατασκευαστεί στη “μύτη” της ακτής της νήσου Saadiyat και η μελέτη φέρει την υπογραφή του Frank Ghery. Τα έργα για το 30.000 τμ μουσείο ξεκίνησαν το 11, αλλά σταμάτησαν πολύ σύντομα. Η ολοκλήρωση, μέσω διαμάχης περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων και “σύγχρονης σκλαβιάς” για τους εργάτες, ανακοινώθηκε για το 13, το 15, το 17 και ακόμη δεν έχει ανοίξει.
Zayed National Museum
Το Εθνικό Μουσείο Zayed των Ηνωμένων Εμιράτων σε σχέδια του Βρετανού αρχιτέκτονα Norman Foster, θα κτιστεί προς τιμή του αείμνηστου Zayed bin Sultan Al Nahyan, κορυφαίας πολιτικής προσωπικότητας και ιδρυτή των ΗΑΕ. Στο Μουσείο, θα παρουσιάζεται η ιστορία, ο πολιτισμός και ο οικονομικός μετασχηματισμός των Εμιράτων.
Οι εντυπωσιακοί πέντε ηλιακοί θερμικοί πύργοι του, σχεδιασμένοι σαν φτερά γερακιού για να τιμήσουν την αγάπη του Ζαΐντ για τα γεράκια, θα λειτουργούν ως καμινάδες άντλησης του (καυτού) αέρα για τον απαραίτητο κλιματισμό του μουσείου.
Το 2009, το Μουσείο Zayed υπέγραψε δεκαετή σύμβαση με το Βρετανικό Μουσείο που θα συμβάλει τόσο στην επιμέλεια των εκθέσεων όσο και και με τον δανεισμό περίπου 500 από τους θησαυρούς του. Η κατασκευή δεν έχει ακόμη ξεκινήσει και η συμφωνία λήγει το 19…
Performing Arts Center
Η αείμνηστη Zaha Hadid σχεδίασε ένα φουτουριστικό κέντρο για τις παραστατικές Τέχνες. Στις περιγραφές της, μιλά για μια “γλυπτική μορφή που προκύπτει από τη γραμμική διασταύρωση των πεζοδρόμων που διακλαδώνονται μέσα στη πολιτιστική περιοχή, και που σταδιακά εξελίσσονται σε έναν ζώντα οργανισμό που γεννά ένα νέο δίκτυο διακλαδώσεων. Μέσα στο κτίριο, το δίκτυο αυτό αυξάνει την πολυπλοκότητά του, δημιουργώντας τους χώρους παρουσίασης των θεαμάτων που αναδύονται μέσα από τη δομή όπως τα σταφύλια μέσα απ’το αμπέλι και κοιτούν δυτικά, προς τη θάλασσα.”
Maritime museum
Ένα άλλο μεγάλο ταλέντο της σύγχρονης αρχιτεκτονικής, ο Ιάπωνας Tadao Aldo που οι περισσότεροι ανακαλύψαμε με τη συγκλονιστική “εκκλησία του φωτός” υπογράφει τα σχέδια για το νέο Ναυτικό Μουσείο. Η πρότασή του είναι πραγματικά θεαματική καθώς δημιουργεί ένα μνημειώδες γλυπτό, δεσμό συμβολικό μεταξύ ξηράς και θάλασσας. Εν αναμονή λοιπόν…
